Skip to main content

Web Content Display Web Content Display

Skip banner

Web Content Display Web Content Display

Traumatic Modernities. From Comparative Literature to Medical Humanities, w ramach SPECTRESS (Social Performance, Cultural Trauma and Reestablishing Solid Sovereignties)

Traumatic Modernities. From Comparative Literature to Medical Humanities, w ramach SPECTRESS (Social Performance, Cultural Trauma and Reestablishing Solid Sovereignties)

Site under construction. Polish version available.

Następstwa te dotyczą różnych porządków reprezentacji, mechanizmów konstruowania wiedzy, organizacji przestrzeni prywatnej i publicznej, odnosząc się zwykle do takich zjawisk, jak: Zagłada, ludobójstwo, niewolnictwo, kolonizacja i dekolonizacja, katastrofy ekologiczne, wypadki, nadużycia seksualne, wykluczenie ze względu na płeć, rasę, pochodzenie, przemoc domowa, wojna, konflikty etniczne i religijne, rewolucje polityczne, kryzysy ekonomiczne, terroryzm czy przymusowa migracja.

Konkretne wydarzenia historyczne inspirują do stawiania pytań o rolę traumy w kształtowaniu jednostkowej i wspólnotowej pamięci i tożsamości, o jej pozytywne i negatywne konsekwencje. Dotyczą one, między innymi, pozycji świadka, ofiary czy biernego obserwatora/bystendera i ich etycznego wymiaru, mechanizmów działania przekazu międzypokoleniowego obserwowanych na płaszczyźnie biologicznej i kulturowej (postmemory, postraumatic stress disorder, postraumatic culture, traumatic realism) czy też miejsc szczególnie obciążonych przez dotkliwe wydarzenia (traumascapes, shattered spaces). Kategorię traumy odnosi się dziś często do doświadczeń podmiotu związanych z bólem, chorobą, cierpieniem, niepełnosprawnością, umieraniem i ich społeczną percepcją – zjawiskami badanymi zwłaszcza przez rozwijający się obszar humanistyki medycznej.

W ramach organizowanej konferencji szczególnie interesowała nas trauma jako kategoria służąca diagnozowaniu nowoczesności, towarzysząca różnego typu dyskursom związanym z procesami modernizacji, ich konsekwencjami dla podmiotu i wspólnoty. Zachęcaliśmy zarówno do nowych odczytań klasycznych tekstów (Freud, Lacan), kategorii czy teorii funkcjonujących w ramach badań nad traumą, jak i prezentacji pokazujących przydatność pojęcia traumy w projektach, które biorą pod uwagę rozmaite praktyki symboliczne. Zaprosiliśmy do współpracy uczonych z różnych nauk, dyscyplin i subdyscyplin: lekarzy (m.in. psychiatrów, specjalistów medycyny paliatywnej, onkologów), neurobiologów, psychologów, prawników, politologów, filozofów, socjologów, religioznawców, literaturoznawców, badaczy kultury obrazu, reprezentantów filmoznawstwa, performatyki, badań nad pamięcią, kulturą popularną, przekładem, itd. Interesowały nas szczególnie prace odwołujące się do pojęcia traumy kulturowej inspirowane pracami intelektualnych patronów i uczestników projektu SPeCTReSS: G. Alexandra, R. Eyermana (Yale University) i P. Sztompki (Uniwersytet Jagielloński), którego wykład otwierał nasze spotkanie.